Cây trầu bà có tên khoa học Epipremnum aureum, là một loài thực vậ có hoa trong họ Ráy (Araceae). Cây trầu bà có nguồn gốc từ đảo Solomon nguyên sinh ở Indonesia. Cây trầu bà có đặc điểm là cây thân cỏ dạng leo. Thân mọng nước, phân nhiều cành nhánh trên có mọc rễ khí sinh. Cây bò dài hoặc buông thõng xuống trên các chậu treo. Lá đơn, gốc lá hình tim, thuôn dài ở đỉnh, có loại xanh toàn phần, có loại có những đốm vàng nằm rải rác trên phiến lá. Cụm hoa dạng mo, cuống ngắn.
Cây trầu bà rất dễ sống, có tốc độ phát triển và sinh trưởng nhanh ở trong điều kiện bóng râm. Cây có thể trồng thủy sinh. Cây có khả năng hút được khí độc từ máy vi tính, loại bỏ chất gây ung thư formaldehydes và nhiều chất hóa học dễ bay hơi khác. Đây là loại cây lọc không khí rất tốt. Cây phù hợp để trong phòng khách, treo cửa sổ, hiên nhà, hoặc để trên bàn làm việc.
Đặc điểm sinh trưởng của cây trầu bà
Tập tính: Cây trầu bà ưa sống trong môi trường nóng ẩm, yêu cầu đất trồng phải tơi xốp, màu mỡ và thoát nước tốt.
Ánh sáng: Cây thích hợp sinh trường trọng môi trường, có ánh sáng tán xạ mạnh. Nếu sống lâu ngày ờ nơi tối tăm, thì lóng (khoảng cách giữa 2 mat trên cành nhánh) sẽ dài và yếu, lá cũng mòng đi, màu nhạt đi, và không bóng mượt.
Nhiệt độ: Nhiệt độ thích hợp nhất cho sự sinh trưởng của cây trầu bà là 20 ~ 28 độ C (vào ban ngày), 15 ~ 18 độ C (vào ban đêm). Mùa đông, chỉ cần nhiệt độ trong nhà trên 10°C là cây có thể sống an toàn qua mùa đông. Đồng thời phải giữ cho đất trồng ẩm ướt, nên thường xuyên tưới phun sương vào lá cây, để nâng cao độ ẩm không khí, có lợi cho sự sinh trưởng của rễ khí sinh. Nếu nhiệt độ môi trường thấp hơn 5°C, cây dễ rụng lá, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng. Ở miền bắc, nếu nhiệt độ trong nhà từ 20°C trở lên, cây có thể sinh trưởng bình thường.
Đất trồng: Khi trồng cây trong chậu cảnh nên lựa chọn loại đất trồng hơi chua, màu mỡ, tơi xốp và thoát nước tốt. Muốn có đất trồng thoát nước tốt, nên trộn lẫn đất vườn, phân ngựa ủ hoai và một ít than bùn. Cũng có thể trộn đất lá mục, than bùn và đất cát mịn để làm đất trồng.
Cách chăm sóc cây trầu bà
Tướỉ nước: Vào mùa thu và mùa đông, việc tưới nước cần phải dựa trên nhiệt độ. Vào giai đoạn thờỉ tiết lạnh, đất trồng bốc hơi nước khá chậm, nên giảm lượng nước tưóỉ, khống chế lượng nước tưới trong khoảng 1/4 ~ 1/2 lượng nước tưới bình thường. Cho dù sau khi giai đoạn thời tiết lạnh đã qua đi, thì cũng không nên tưới nhiều nước. Hạn chế việc tưới nước trực tiếp vào chậu, mà nên dùng phương pháp tưới nước thẩm thấu. Ngoài ra, cần phải tưới phun sương ở những vị trí có rễ khí sinh, để tránh hiện tượng vì nước bốc hơi quá nhanh khiến cho rễ không đủ nước. Vào mùa đông, nên tưới loại nước đã được phoi nắng 1 ngày, để tránh hiện tượng nước quá lạnh khiến cho rễ cây bị tổn thương.
Bón phân: Bón phân đạm là chủ yếu, ngoài ra bón thêm phân kali. Vào mùa xuân, trước thời kỳ sinh trưởng của cây, cứ cách khoảng 10 ngày lại bón 1 lần nước phân u-rê 0.3% hoặc Ammonium sulfate. Đồng thời dùng nước phân u-rê 0.5%o ~ 0.1 %0 tưới bón thúc lá cây 1 lần. Vào mùa thu và mùa đông, ở miền bắc, thời tiết lạnh, các loài cây cảnh nói chung và cây trầu bà nói riêng thường sinh trưởng chậm, thậm chí ngừng sinh trưởng, vì thế nên bón phân ít. Từ tháng 5 đến tháng 9, là thời kỳ sinh trưởng của cây, cách 2 tháng, nên bón 1 lần phân hóa học cho cây. Ngoài ra, cứ cách khoảng 10 ngày, lại tưới 1 lần nước phân loãng. Ngoài ra, cần phải lưu ý, đối với những cây nhỏ, chỉ nên tưới nước phân.
Cắt tỉa: Với những cây trầu bà đặt làm cảnh trong nhà một thời gian dài, lá cây phần gốc dễ bị rụng, từ đó làm giảm giá trị thưởng thức. Vào khoảng tháng 5 ~ tháng 6, khi thời tiết đã ấm áp, có thể tiến hành cắt tỉa, làm mới cây kết hợp với giâm cành, để kích thích cho gốc cây mọc chồi mới.
Phòng chống sâu bệnh: Cây trầu bà chủ yếu mắc bệnh đốm lá do vi khuẩn. Thời kỳ cây mới mắc bệnh, cần phải kịp thời cắt tỉa lá bị bệnh hoặc đốm lá bị bệnh. Đối với cây truởng thành, thời kỳ mới phát bệnh, có thể phun xịt thuốc đồng sulphat 14% pha loãng 350 lần.
Nhân giống: Người ta thường sử dụng phương pháp giâm cành để nhân giống cây trầu bà. Vào cuối mùa xuân, đầu mùa hè, cắt một đoạn cành nhánh dài khoảng 15 ~ 30 cm. Ngắt hết lá ở phần phía dưới, rồi giâm trực tiếp vào chậu cảnh, mỗi chậu từ 3 ~ 5 sợi, tưới đẫm nước, rồi đặt ở nơi râm mát thoáng gió. Chú ý giữ cho đất trồng ẩm ướt. Khoảng 1 tháng sau, thì cành mọc rễ và đâm chồi. Irong vòng 1 năm, cành có thể phát triển thành cây trưởng thành có giá trị thưởng thức.
Cách thay chậu cho cây trầu bà
Trong trường hợp bạn không trồng thủy sinh thì sau khi cây sinh truởng được 1-2 năm, bạn cần phải thay chậu cho cây. Khi chóp lá bị khô hoặc lá ở phía dưới bị rụng, thì có thể rễ cây bị thối hoặc mọc cuốn vào nhau. Lúc đó, cần phải tiến hành thay chậu cho cây. Trồng cây vào chậu có kích thước lớn hơn chậu cũ.
Khi thay chậu, dùng tay khẽ vỗ vào thành chậu, để cho đất trong tách khỏi chậu. Nhờ vậy, dễ lấy cây ra khỏi chậu. Sau đó gỡ bỏ khoảng 1/3 lượng đất bám vào rễ cây. Đổ đất vào chậu mới, sau đó đặt cây vào giữa chậu, tiếp đến bỏ thêm đất vào phía trên. Tưới nước thật đẫm, cho đến khi có nước chảy ra từ lỗ thoát nước ở dưới đáy chậu. Dùng dao cắt bớt những chiếc lá bị vàng, hoặc lá bị tổn thương. Để cho cây nhanh chóng phục hồi sinh trưởng, thì thời diêm tiên hanh thay chậu nên vào khoảng đầu mùa xuân hoăc trong khoảng từ tháng 6 đến tháng 8.
