Dưa leo là loại trái thường xuyên xuất hiện trong bữa ăn của các gia đình Việt, ngoài ra dưa deo còn có công dụng làm đẹp nên hầu như lúc nào cũng có trong tủ lạnh. Trong bài viết này Quang Cảnh Xanh sẽ hướng dẫn các bạn cách trồng và chăm sóc cây dưa leo tại nhà, đa dạng thêm loại cây cho vừa rau trên sân thượng nhà bạn.
Đặc điểm sinh trưởng của dưa leo
Dưa chuột thích nghi với điều kiện khí hậu nóng ẩm. Nhiệt độ tối thích đối với sinh trưởng của dưa chuột là 30°C về ban ngày và 18 – 21°c về ban đêm. Ánh sáng nhiều làm quả lớn nhanh, mập, chất lượng quả tốt. Trong điều kiện ngày ngắn, dưa chuột thường có nhiều lá và sai quả.
Nhu cầu nước của dưa chuột cao nhưng không chịu được úng. Cây sinh trưởng thích hợp trên đất giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt và pH trong khoảng 6,5 – 7,5.
Các giống dưa leo kháng bệnh khá, chất lượng tốt, chiều cao cây 1,5 – 2m, nhiều hoa đực ít hoa cái, giống để được cho vụ sau.
- Giống quả nhỏ: Thân gầy, lá mỏng thời gian sinh trưởng 50- 65 ngày, trái màu xanh vàng, gai trắng xám.
- Giống quả trung bình – to: Thân lá trung bình, thời gian sinh trưởng 65 – 75 ngày, trái màu xanh nâu gai trắng.
Cách trồng cây dưa leo
Cách trồng dưa leo tại nhà
Bước 1: Chuẩn bị hạt giống và đất trồng
Chuẩn bị đất: Đất được trồng được dưa chuột phải được làm rất kỹ. Loại đất để cây phát triển tốt nhất là đất pha cát hoặc đất chứa nhiều dinh dưỡng. Để đất có nhiều dưỡng chất bạn nên trộn cùng gỗ mùn, phân hữu cơ hoặc phân xanh.
Chuẩn bị giống: Hạt giống dưa leo bạn có thể mua dễ dàng ở những chỗ bán dụng cụ trồng cây. Giống dưa leo có rất nhiều loại khác nhau, tùy nào sở thích bạn hãy lựa chọn cho mình giống dưa phù hợp nhất nhé!
Chuẩn bị chậu: Bộ rễ dưa leo phát triển khá nhanh, do đó, bạn nên chọn chậu to. Bạn có thể sử dụng thùng xốp loại to để trồng dưa leo hoặc các loại thùng, xô nhựa cỡ lớn để cây phát triển tốt. Để tạo sự thông thoáng giúp rễ cây phát triển mạnh, trao đổi oxy tốt, tránh được tình trạng ngập úng, dưới đáy chậu trồng bạn cần đục nhiều lỗ để dễ thoát nước.
Bước 2: Ươm hạt giống dưa leo
Ngâm hạt giống dưa leo vào nước ấm khoảng 30 – 35°C từ 2 – 3 tiếng, sau đó vớt hạt ra rửa lại bằng nước sạch và ủ vào khăn ẩm ở nhiệt độ 27 – 30°C trong vòng 3 – 5 ngày, phải luôn giữ độ ẩm cho bọc ủ và kiểm tra thấy hạt giống nứt ra và nảy mầm thì đem gieo.
Trước khi tiến hành gieo trong khay nhựa, khay xốp, bạn cần tiến hành trộn đất và phân bò theo tỷ lệ 7/3. Tiếp theo bổ sung thêm một lượng nhỏ phân lân, NPK, vôi, hữu cơ vi sinh vào mỗi chậu, đảm bảo đất phải tơi xốp, giàu dinh dưỡng, đủ độ ẩm. Cho lượng đất vào khay, dùng tay ấn xuống đất tạo lỗ sâu 1cm, gieo hạt vào đất, mỗi lỗ gieo 1 – 2 hạt và phủ một lớp đất mỏng lên, khi gieo xong phun nước cho đất ẩm, bao phủ khay ươm bằng túi nilong, đặt chậu ươm bên cạnh nơi có ánh nắng ấm để thúc đẩy việc nảy mầm.
Sau 1 tuần gieo, hạt sẽ nhú mầm. Khi cây con cao khoảng 10 – 15cm, cây cứng cáp thì bạn có thể bứng chuyển bầu ươm ra chậu trồng.
Bước 3: Trồng cây con dưa leo
Đất trồng dưa leo phải được làm đất kỹ, nên chọn loại đất pha cát, đất chứa nhiều chất dinh dưỡng hữu cơ, bạn có thể trộn đất với trấu, gỗ mùn, phân động vật hay phân xanh hữu cơ.
Trước khi trồng khoảng 7 – 10 ngày, nên bón lót vôi bột, phân chuồng hoặc phân hữu cơ sinh học, pha trộn Phân đạm + lân + kali bón vào đất sau đó xới lại để phân ngấm vào đất nhằm làm tăng độ pH cho để cung cấp dinh dưỡng cho cây thời kỳ đầu.
Nếu trồng trực tiếp ở đất thì phải cày xới đất trồng thật tơi xốp, lên luống cao 20 – 30cm với khoảng cách 60 – 70 cm.
Tạo hố đất sâu, nhấc nhẹ bầu cây ra khỏi khay và vùi kín bầu cây dưới đất, đôn cho chặt gốc. Phủ rơm rạ, gỗ mùn, cỏ khô xung quanh gốc để giữ ẩm cho cây.
Nên trồng cây dưa leo vào buổi sáng hay buổi chiều mát khi nắng đã tắt. Khi trồng cây con xong nên mang vào nơi râm mát hoặc che phủ để tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào cây từ 1 – 2 ngày để cây con hồi sức.
Cách chăm sóc dưa leo sai quả
Cây dưa leo phát triển nhanh và không đòi hỏi phải chăm sóc nhiều. Chỉ cần tưới nước một ngày hai lần vào buổi sáng và chiều, nếu tước quá nhiều khiến đất quá ẩm ướt, ngập úng thì cây sẽ rất dễ chết, nếu tưới ít nước cũng khiến cây bị thiếu nước không thể sinh trưởng tốt. Dưa leo cần phải được trồng nơi có nhiều ánh sáng nhiều thì trái sẽ nhanh lớn và đạt năng suất cao.
Giai đoạn 1: Tuần thứ 2
Trong 2 tuần đầu tiên sau khi trồng cây, thường xuyên tưới nước cho cây vào mỗi buổi buổi sáng sớm và chiều. Phủ phân chuồng, phân gà, rơm rạ hoặc cỏ khô ở mặt đất xung quanh cây để giữ ẩm cho đất.
Giai đoạn 2: Tuần thứ 3
Trong tuần thứ 3 bạn cần bón đạm + lân + kali, hoà vào nước để tưới cho cây. Phun phân bón lá giúp cây phát triển thân, lá và rễ.
Ở thời điểm khoảng 2 – 3 tuần sau khi trồng, cây dưa leo bắt đầu phát triển thân lá và các tua cuốn, lúc này bắt đầu tiến hành làm giàn cho cây. Việc làm giàn và tỉa nhánh cho cây có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của cây, năng suất và chất lượng quả. Vì vậy làm giàn cho dưa leo cũng cần phải đúng kỹ thuật.
Cách làm giàn dưa leo: Có thể dùng cọc tre, gỗ, sắt để làm giàn, mỗi cọc phải có đường kính ít nhất từ 3 – 5 cm, cao khoảng 2 – 3 mét tùy theo vị trí, diện tích và không gian trồng. Cắm cọc theo hình chữ A, dùng dây hoặc thép cố định lại, cọc phải đủ chắc để cây có thể leo bám được mà không bị đỗ, giàn càng vững chắc thì gốc cây càng cố định, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng phát triển tốt.
Nếu trồng trong chậu, thùng xốp tại nhà thì có thể làm giàn nghiêng tựa gần vào vách tường, lan can, hoặc hiện nay, mọi người cũng sử dụng lưới nylon để làm giàn cho dưa leo rất tiện lợi.
Giai đoạn 3: Cây trồng được 1 tháng
Thời điểm cây được 1 tháng sau khi trồng là giai đoạn cây dưa leo cần được chăm sóc kỹ nhất để đảm bảo sự phát triển của cây. Cần tưới nhiều nước và trộn phân lân, đạm, kali, urê hòa vào nước tưới cho cây để tăng dinh dưỡng cho cây phát triển và ra hoa. Chú ý sau khi tưới phân xong nên tưới nước lại để tránh phân làm cháy rễ cây.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên thường xuyên nhặt sạch cỏ ở gốc cây, cắt bỏ những lá già ở phía dưới và các nhánh phụ để tạo độ thông thoáng cho cây. Không nên cho cây quá cao để cây ra nhiều nhánh cho nhiều hoa, đậu nhiều lứa trái.
Giai đoạn 4: Dưa leo ra hoa kết trái
Khoảng 30 – 50 ngày khi trồng thì dưa leo bắt đầu ra hoa kết trái, các nách lá bắt đầu đâm hoa đực, hoa cái và nhánh. Thời kỳ này được xem là “nhạy cảm” nhất quyết định năng suất của cây. Lúc này cần tưới nước cho cây đầy đủ 2 lần/ngày vào buổi sáng và chiều tối. Tuy có nhu cầu được tưới nước cao nhưng lại khó chịu được úng, còn thiếu nước thì cây ra trái nhỏ, ăn lại đắng. Dưa leo là cây thuộc nhóm ưa nhiệt nên trồng nơi có ánh sáng nhiều thì trái sẽ nhanh lớn và chất lượng tốt.
Thời điểm này nhu cầu dinh dưỡng của cây tăng gấp đôi, do đó phải tăng cường tưới nước. Bón đạm và phân NPK 2 lần một tháng. Nếu để cây thiếu nước và dinh dưỡng thì khả năng đậu quả thấp, chất lượng quả kém, quả thường bị đắng và cong.
Để dưa leo đậu quả cho ra nhiều trái thì chúng ta nên chú ý đến việc thụ phấn của cây. Tùy theo điều kiện trồng, cây có thể tự thụ phấn nhờ côn trùng. Bạn có thể phun nước đường pha loãng lên thân cây để thu hút ong thụ phấn cho dưa. Hoặc có thể tác động đến việc thụ phấn cho hoa bằng cách loại bỏ đi hoa đực, dùng cọ tăm bông dúi vào hoa đực để lấy phấn hoa và cọ vào nhụy của hoa cái để thụ phấn.
Giai đoạn 5: Thu hoạch dưa leo
Cây dưa leo sau khi trồng khoảng 60 – 80 ngày, tùy theo giống cây trồng và điều kiện chăm sóc thì dưa cho thu trái. Thu hoạch dưa leo tốt nhất là vào buổi sáng sớm khi nhiệt độ vẫn còn mát mẻ. Sau từng đợt thu trái nên bón kali và đạm 2 tuần 1 lần để cung cấp dinh dưỡng cho cây nuôi trái cho lứa tiếp theo.
Mục lục
